Helpt Lean Six Sigma met het realiseren van verduurzamingsdoelen? In het kort: ja. Hieronder zowel bekende en misschien onbekende voorbeelden inzake de inzet van Lean Six Sigma om te verduurzamen.
Dat je met Lean en Six Sigma geld kan besparen, is in sectoren zoals de maakindustrie, automobielindustrie, zakelijke dienstverlening zoals Finance en ICT, (semi-)overheid en utilities, chemie, zorg, Retail, logistiek, voeding en Pharma al wel bekend. Op deze website zijn er diverse blogs over geschreven, maar ook wetenschappelijk onderzoek bevestigd dit.
Een beroemd voorbeeld. Toyota staat wereldwijd al vele decennia bekend als relatief efficiënt met haar Toyota Production System (TPS), ook wel Lean Management genaamd. Vele concurrenten volgden Toyota afgelopen decennia als het gaat om het invoeren van Lean standaarden en om (zo) beter samen te werken; zelfs in de gehele keten waarin Toyota werkzaam is.
En als het gaat om Six Sigma? De miljarden aan kostenbesparingen met bijvoorbeeld Six Sigma vanuit GE, Motorola en andere multinationals gaven dat bijvoorbeeld al eind 20e eeuw in hun jaarverslagen aan.
Misschien is het label “Lean & Green” bij u wel bekend? Dat is volgens velen die ik lang geleden sprak, een fatsoenlijke ‘intentieovereenkomst’ voor het te zijne tijd vervangen of verbeteren van je (vracht)wagenvloot.
In Nederland is dit mogelijk het bekendste voorbeeld over de ‘samensmelting’ voor wat betreft de termen Lean (Six Sigma) enerzijds, en verduurzamen anderzijds. Maar het is meer dan ‘enkel’ een gecombineerde term.
Dat Lean en Six Sigma nuttig is om ‘samenzinnig’, in projectvorm, teamverband of andere samenwerkingsvorm, écht te verduurzamen … is minder bekend. Ook in onderzoeken.
Wetenschappelijk onderzoek, zoals onderstaande afbeelding laat zien, geeft weliswaar positieve indicaties. Maar grootscheeps onderzoek hierover is eerlijk gezegd beperkt te noemen.
Aan de andere kant, dat je met Lean verspilling kunt reduceren is wel bij een groeiend aantal mensen bekend. En dat je, bijvoorbeeld, minder afval produceert goed kan realiseren met Lean.
Maar dat je (interne) klimaatdoelen met Lean en/ of Six Sigma mee helpt realiseren is, anno nu, eerlijk gezegd nog steeds beperkt te noemen.
Mensen associëren Lean en Six Sigma nog niet standaard als een methode om effectief en efficiënt te verduurzamen. Google (ja, hier even geen AI) geeft beperkte aantallen van zoekwoorden die gerelateerd zijn aan de combinatie Lean, Six Sigma, DMAIC, DMADV enerzijds en duurzaamheid, MVO, waterbesparing anderzijds.
In alle eerlijkheid. Wat kunnen we wél zeggen over Lean Six Sigma en de reis naar duurzaamheid? Is dat zoiets als CSRD? Nou, ..., nee.
Wat de afgelopen jaren wel bij accountants en de grotere organisaties goed bekend is geworden, is de verplichte registratie van de impact op mens en klimaat (CSRD). Deze “… zogeheten Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een richtlijn waarin staat dat steeds meer bedrijven vanaf 2024 verplicht worden te rapporteren over hun impact op de mens en op het klimaat. De richtlijn is bedoeld om voor meer transparantie over en betere kwaliteit van duurzaamheidsinformatie te zorgen.” Aldus de Koninklijke Beroepsorganisatie van Accountants.
Kortom, het monitoring van uitstoot en impact op je omgeving is nu voor grote organisaties in Europa een vereiste. Feitengebaseerd werken komt vanuit wetgeving (CSRD) op gang (met de nodige moeite voor ondernemers!). Dit monitoren ofwel feitengebaseerd werken is, misschien negatief geformuleerd, een ‘moetje’ vanuit wetgeving voor de grotere organisaties.
Maar goed, later kun je er als organisatie natuurlijk wel wat mee.
Namelijk: de negatieve milieu-impact verminderen. Bijdragen aan een duurzamere toekomst. Hoe? Nou. Bijvoorbeeld met …. Lean Six Sigma!
Voorbeelden van Lean (Six SIgma) verbetertrajecten, ook van ruim vóór COVID19, zijn er natuurlijk wel. Zo weet ik uit eigen ervaring.
Denk hierbij niet alleen aan het gaspedaal ‘minder hard’ indrukken op de weg als oplossing, of (deels) ander brandstof. Denk ook aan het reduceren of vervangen van benodigd chemisch materiaal, of het deels recyclen van chemische reststromen.
Zo hebben organisaties die wij (professionals van LSSP) nu en in het verleden geholpen hebben, zoals DHL Supply Chain te Engeland, Trespa te Weert, Bostik te Oosterhout, McCain’s Van Geloven en vele anderen redelijk tot heel goede ervaringen met Lean Six Sigma op de weg naar verduurzaming.
Waarin helpt Lean Six Sigma dan? Met afdeling overstijgend samenwerken, feitengebaseerd werken en écht oorzaakoplossend (in plaats van 'effe' een symtoombestrijding) ... en met hulp van een structuur ofwel stappenplan (lees: A3/ DMAIC methode). Vanuit een positieve, gedragen Business Case.
In bullets: gebruik een aantal principes van Lean Six Sigma om écht samen te verbeteren, zoals:
Alle duurzaamheid successen kon ik afgelopen twee decennia samenvatten met een simpel citaat vanuit het ‘episch centrum’ van duurzaamheid in Nederland. Namelijk uit Wageningen:
“De combi van verduurzamen én kostenbesparing is vaak wél succesvol te noemen.”
Aldus Arjo Meijering, manager Arbo, Milieu en Veiligheid (WUR). De vraag is wel, hoe je deze combi voor elkaar krijgt als effectieve projectleider. Dat meneer Meijering en enkele collega's van hem goed waren/ zijn in de Financiële Business Case op (laten) stellen, is inderdaad één van de best practices.
Waarom meer dan idealisme, namelijk ook Financieel denken? Neem twee bekende voorbeelden in huishoudens, voor een vergelijk.
Voorbeeld 1: Oude lampen vervangen met LED Lampen. Scheelt op de lange termijn kosten. Vaak een ‘no-brainer’, omdat het zowel energiekosten scheelt en de investering niet te hoog is: ‘dat heb je er zo uit’. En, is beter voor het milieu.
In 5R termen: Refuse en Reduce. In bedrijfskundige termen: een ook financieel gezien positieve Business Case. Meer weten over het 5R model? Lees dan de blog over het Zero Waste 5R model.
Voorbeeld 2: Als je enkel voor duurzaamheid gaat, zoals 70% minder waterverbruik bij een gezin door te douchen met een speciaal lux douchesysteem. Klinkt indrukwekkend. Maar dat is de flinke investering van maar liefst vierduizend EUR ook! Dan is deze oplossing voor verreweg de meeste huishoudens (nu) gewoon niet haalbaar. Ofwel: de financiële investering is te hoog. Dan maar die ene zuinige douchekop en de 'maximaal-5-minuten-douchen' regel voor de ware intrensiek gemotiveerden.
Ik kan niet anders dan deze woorden van Meijering onderschrijven. Niet alleen in onze huishoudens. Ook niet alleen op de WUR. Eigenlijk in alle andere sectoren en branches waarin wij werken. Ook al is de intentie er vaak wel (enigszins).
Je kunt nog aanvullen, dat een verandering in wetgeving ook helpt. Zo bleek met de verplichting tot het gebruik van loodvrije benzine (lang geleden). Maar ja, daar zit ook weer een Business Case achter bij de producenten, omdat ze anders ‘out of business’ zijn. Net als het elektrificeren in de automobielindustrie. Dus een veranderende wetgeving gaat hier ook wel hand in hand met Business Cases. Of, zoals CSRD, wetgeving is een opstap voor (uiteindelijke) verbeteringen in duurzaam werken.
Tot slot
Onze tip is, wil je echt resultaat in het verduurzamen, je hiervoor Lean Six Sigma in kan zetten.