Een plaatje zegt meer dan duizend woorden. Mensen denken in plaatjes. Meer dan 50% van onze hersencapaciteit voor waarneming gebruiken we voor beeldverwerking; de rest gaat naar de andere vier zintuigen. Daarnaast komt een beeld bij mensen vele malen sneller binnen dan een woord of zin. Van deze principes kun je handig gebruik maken. Als we gebruikmaken van visualisatie, heeft dat drie grote voordelen.
Participatie
Mensen vinden plaatjes doorgaans aantrekkelijker dan tekst. Als je visueel werkt, zullen deelnemers doorgaans meer met de bijeenkomst meedoen. Dat kun je versterken door ze zelf ook de stift ter hand te laten nemen om iets te tekenen of te schrijven op flip-over of whiteboard.
The Big Picture
Als je erin slaagt om een visueel overzicht te maken van het beoogde proces, zul je zien dat bijna als vanzelf the big picture ontstaat: een totaaloverzicht. Dit totaaloverzicht kadert het proces en stelt je in staat om in- en uit te zoomen.
Het geheugen
Terwijl woorden door ons kortetermijngeheugen gaan, worden beelden veel langer vastgehouden. Met andere woorden: plaatjes blijven lang hangen! In die zin zijn woorden veel minder krachtig dan plaatjes. Als iemand een proces- of visieplaat zo mooi of belangrijk vindt, dan neemt hij die opgerold mee en ik zie ze even later in de directiekamer of naast de koffieautomaat hangen.
Hoe je visualisatie kunt inzetten
Omdat visualisatie zo dicht bij de mensen staat en effectief is, volgt hieronder een aantal manieren om op de korte en langere termijn resultaten inzichtelijk te maken en te laten beklijven.
Korte termijn
Door tekenen tijdens de workshop komen de deelnemer tot inzichten hoe dingen werken, de patronen en dergelijke. Met de fotulen leggen we de resultaten in een document vast (zie ook elders in dit hoofdstuk).
Langere termijn
De resultaten van de workshop(s) blijven het best hangen als deze visueel worden uitgewerkt. Als je een visie- of procesplaat ‘in het net’ uitwerkt en leidraad laat zijn bij alle vervolgacties, dan geeft dat houvast, de juiste kadering en vergroot dat het begrip tussen mensen over het vraagstuk.
Een visualisatie is voor elk wat wils
Een plaat van een proces, project of strategie stelt de kijker in staat om zich te verplaatsen:
- Van globaal naar detail
- Van korte naar langere termijn
- Van visie naar uitvoering (OGSM: objective, goals, strategies en measures)
- Het tonen en monitoren van prestaties op de korte en langere termijn, per team en op elk organisatieniveau
Plaatjes of grafieken werken intuïtiever en sneller dan woorden
De beste dashboards om processen te monitoren en te leiden, zijn visueel sterk. Je wilt immers vaak even snel de score van dat moment zien. Daarbij is duidelijkheid en snelheid belangrijk. Dus als je processtappen, instructies en vooral ook prestaties visueel weergeeft, geeft dit meer duidelijkheid, overzicht en snelheid. Plaatjes of grafieken helpen enorm bij prestatiedialogen in teams. Dit is binnen Lean een relevant onderdeel van Visual Management).