De mediaan is een centrummaat. De mediaan is de middelste waarde van een gesorteerde datatset (bij oneven aantal n), of het gemiddelde van de middelste twee (bij even aantal n).
Standaard bedoelen we de steekproefmediaan (in plaats van populatiewaarde). De mediaan is, in tegenstelling tot het gemiddelde, ongevoelig voor ‘uitbijters’ of uitschieters.
Doel van de mediaan
Het doel van de mediaan is het bepalen van de ordegrootte van een indicator.
Aanpak van het berekenen van de mediaan
- Verzamel continue data van de voor jou relevante ‘teller’
- Rangschik deze data van klein naar groot
- Selecteer de middelste (2) waarde(n) uit de gesorteerde dataset
Synoniem en alternatief van de mediaan
De mediaan is ook een kwantiel, en heet ook wel 2e kwartiel (Q2), 50e-percentiel, 50%-punt, 50% getrimd gemiddelde of ‘het meest getrimde gemiddelde’. In het Engels: median.
Als alternatief op de mediaan kun je ook zogenaamde ‘minder extreem getrimde gemiddelden’ gebruiken.
Duur van het berekenen van de mediaan
Met de computer bereken je de mediaan in een (fractie van een) seconde.
Voorbeeld van het berekenen van de mediaan
Acht mensen uit een groot bedrijf hebben de volgende gemeten lengtes L [in cm]:
169, 175, 178 ,181, 181, 183, 193 en 201.
De middelste waarden zijn 181 cm. De mediaan L ̃ = 181 cm. Ook als er iemand van 234 cm bijkomt, blijft dat zo.