Effectieve teams vormen de ruggengraat van succesvolle organisaties. Een goed team bestaat uit mensen met diverse vaardigheden en persoonlijkheden die elkaar aanvullen waar nodig.
Belbin´s teamrollen geven inzicht in hoe persoonlijkheden zich manifesteren in teams. Elke persoonlijkheid heeft zijn sterke en zwakke punten en de teamrollen van Belbin geven inzicht in hoe deze zich tot elkaar verhouden.
Belbin's Teamrollen Model
Het Belbin´s teamrollen model is vernoemd naar de Britse psycholoog Meredith Belbin, die in de jaren ´70 onderzoek deed naar teamdynamiek en individuele bijdragen aan teams. Hij ontdekte dat succesvolle teams niet alleen afhankelijk waren van de competenties van de individuele teamleden, maar ook op hoe het team samenwerkten met elkaar. Belbin identificeerde 9 teamrollen met unieke eigenschappen en bijdragen aan het team.
De rollen van Belbin stelt teams in staat om de sterke en zwakke punten van hun teamleden te herkennen en beter gebruik te maken van ieder zijn unieke eigenschappen. Als ieder zijn persoonlijkheid bekend is kunnen organisaties teams samenstellen die elkaar positief aanvullen voor het optimale resultaat.
Teamrollen & voorbeelden van Belbin
Hieronder zijn de 9 rollen van Belbin. De ideale mix van de rollen kan variëren, afhankelijk van het doel van het team en de uitdaging van het project.
De Vormer (The Shaper):
De Vormer is dynamisch, daadkrachtig en gericht op resultaten. Ze nemen vaak het voortouw, zijn assertief en dringen aan op actie. Vormers zijn degenen die de weg wijzen en zorgen voor beweging en vooruitgang binnen het team.
De Bedrijfsman (The Implementer):
De Bedrijfsman is praktisch en systematisch. Ze vertalen plannen en ideeën in concrete acties. Bedrijfsmannen zorgen voor structuur, organisatie en discipline in het team.
De Bronzoeker (The Resource Investigator):
Bronzoekers zijn enthousiast en verkennend van aard. Ze zijn goed in het leggen van contacten en het vinden van nieuwe mogelijkheden en bronnen buiten het team. Ze zijn vaak degenen die nieuwe ideeën en kansen binnenbrengen.
De Afmaker (The Coordinator):
Coördinatoren zijn goede leiders en diplomaten. Ze zijn in staat om de sterke punten van teamleden te benutten en harmonie in het team te bevorderen. Coördinatoren zorgen voor een gebalanceerde bijdrage van alle teamleden.
De Waarschuwer (The Monitor-Evaluator):
Waarschuwers zijn kritisch en analytisch. Ze wegen de opties zorgvuldig af en zorgen voor objectieve beoordelingen. Ze zijn nuttig bij het nemen van weloverwogen beslissingen en het voorkomen van impulsieve fouten.
De Groepswerker (The Teamworker):
Zorgdragers zijn empathisch en ondersteunend. Ze helpen de harmonie in het team te behouden, lossen conflicten op en bieden emotionele steun aan teamleden. Ze spelen een belangrijke rol in het welzijn van het team.
De Specialist (The Specialist):
Specialisten zijn deskundig op een bepaald gebied. Ze brengen diepgaande kennis en vaardigheden in het team en zijn vaak zeer gefocust op hun expertisegebied. Ze dragen bij aan de technische excellentie van het team.
De Voorzitter (The Chairman):
De Voorzitter is een uitstekende organisator en coördinator. Ze zijn in staat om vergaderingen efficiënt te leiden en ervoor te zorgen dat de teamdoelen worden nagestreefd. Ze zijn vaak neutraal en onpartijdig.
De Plant (The Plant):
De Plant is creatief en origineel. Ze brengen innovatieve ideeën en oplossingen naar het team. Ze kunnen soms wat excentriek lijken, maar dragen bij aan het vernieuwingsvermogen van het team.
Ideale teamdynamiek van de Belbin test:
Geen enkel team zal een ideale mix hebben, en dit is ook niet het doel van het gebruik van Belbins teamrollen. De kracht van het model ligt in het begrijpen en benutten van individuele sterke punten van teamleden. Het creëren van een gebalanceerd team met complementaire rollen is vaak de sleutel tot succes.
Hieronder vind je enkele voorbeelden van teams met een specifiek doel:
Voor een creatief project:
- Plant: Voor originele ideeën.
- Bronzoeker: Om nieuwe mogelijkheden en inspiratie te vinden.
- Specialist: Om diepgaande expertise toe te voegen.
- Coördinator: Om de ideeën te stroomlijnen en acties te organiseren.
Voor een technisch ontwikkelingsteam:
- Specialist: Voor diepgaande technische kennis.
- Coördinator: Om ervoor te zorgen dat projecten soepel verlopen.
- Monitor-Evaluator: Voor het maken van kritische beslissingen.
- Bedrijfsman: Om projecten op tijd en binnen het budget te voltooien.
Toepassing van belbins teamrollen:
Stap 1: Observeren van het team:
In eerste instantie start je met het bekijken van het team en hoe deze functioneert. Analyseer de prestaties, de rollen die teamleden op zich nemen, en hoe zij met elkaar omgaan. Kijk ook naar de onderlinge verhoudingen, wordt elk teamlid in zijn kracht gezet?
Stap 2: Schets een ideaal team
Elke situatie heeft natuurlijk andere soorten teamleden nodig. Probeer de taken van het team te beschrijven en beschrijf in wat voor markt de organisatie zich momenteel bevindt. Op basis van deze beoordeling kun je vaststellen welke teamrollen een grotere of mindere mate van belangrijkheid hebben.
Stap 3: Test de persoonlijkheden
De vragenlijst van Belbin is online af te nemen en zal inzicht geven in de voorkeursrollen van de teamleden. Mensen kunnen meerdere rollen op nemen. Bespreek de uitkomsten met het team en of iedereen zich terug kan vinden in de uitkomsten van de test.