Bedrijven worstelen vaak met vraagstukken over efficiëntie en klanttevredenheid. Er zijn uiteraard talloze manieren om met deze uitdagingen om te gaan, waarvan Lean werken er één is. Maar wat houdt Lean werken precies in, hoe kun je het toepassen in verschillende sectoren, en welke tools kun je gebruiken om direct aan de slag te gaan?
1. Introductie tot Lean Werken
Lean werken is een managementfilosofie die zijn oorsprong vindt in de Japanse productie-industrie, en meer specifiek bij Toyota. De kern van Lean werken is om alles wat geen toegevoegde waarde biedt voor de klant, te elimineren. Door continu te verbeteren en verspilling te verminderen, worden processen efficiënter en effectiever.
Wat is het doel van Lean werken?
Het hoofddoel van Lean werken is om klantwaarde te verhogen door verspillingen in processen te elimineren. Dit leidt tot lagere kosten, kortere doorlooptijden, en hogere tevredenheid bij zowel klanten als medewerkers. De Lean filosofie draait om het continu verbeteren van processen en betrokkenheid van het hele team.
De belangrijkste principes van Lean werken
Lean werken is gebaseerd op vijf principes:
- Waarde bepalen vanuit het oogpunt van de klant.
- Waardestroom inzichtelijk om onnodige stappen te elimineren.
- Creëer flow door processen soepel te laten verlopen.
- Creëer Pull: door alleen te produceren als er vraag is
- Continu verbeteren door voortdurend verbeteringen door te voeren
Hoe helpt Lean werken om verspilling te verminderen?
Binnen Lean worden zeven vormen van verspilling geïdentificeerd en wordt vaak samengevat binnen het acroniem: TIMWOODS. Waarbij er 7 verspillingen worden geïdentificeerd: Transport, Inventory, Motion, Waiting, Overproduction, Overprocessing, Defects en Skills unused. Zie hieronder een overzicht met voorbeelden.
Toepassingen van Lean Werken in Verschillende Sectoren
Hoewel Lean vaak wordt geassocieerd met productie is het toepasbaar in alle sectoren, hieronder zijn verschillende voorbeelden genoemd
Lean werken in een kantooromgeving
In kantooromgevingen kan Lean bijvoorbeeld worden toegepast bij het optimaliseren van administratieve processen, het verminderen van wachttijden en het verhogen van efficiëntie in de dagelijkse taken. Veelvoorkomende vormen van verspilling in kantoren zijn overbodige communicatie en veel opzoektijd op de gezamenlijke schijf
Voorbeeld: Het opruimen van de gezamenlijke schijf met de 5S-methode, standaardisatie van processen en documenten en het verkorten van doorlooptijden van klantaanvragen.
Lean werken in de zorgsector
De zorgsector heeft te maken met een complexe combinatie van patiëntenzorg, administratie, en logistiek. Hier helpt Lean werken om wachttijden te verkorten, de doorstroming van patiënten te verbeteren, en kosten te besparen. De focus ligt op het verbeteren van de patiëntervaring en het maximaliseren van de beschikbare middelen.
Een mooi voorbeeld zijn de blogs over de verkorting van de wachttijd van een polikliniek of Hoge werkdruk aanpakken met Lean
Lean Werken in de Logistiek
Logistiek draait om efficiëntie en tijdige levering. Lean werken helpt logistieke bedrijven om verspilling te verminderen en processen zoals voorraadbeheer, transport en orderverwerking te optimaliseren. Veel voorkomende vormen van verspilling in de logistiek zijn overproductie, wachttijden, en overbodige bewegingen.
Bij een distributiecentrum kan bijvoorbeeld Kanban worden gebruikt om te zorgen dat voorraden op tijd worden aangevuld. Hierdoor worden voorraadniveaus optimaal beheerd zonder onnodige opslagkosten.
Lean Werken in de productie
Lean helpt productiebedrijven om te focussen op kwaliteit, efficiëntie en een hogere klanttevredenheid. Veelvoorkomende vormen van verspilling in productie zijn overproductie, defecte producten, en wachttijden door machines die stilvallen of op onderhoud wachten.
Een voorbeeld is het toepassen van Just-in-Time (JIT) en Kanban-systemen om ervoor te zorgen dat onderdelen pas geleverd worden wanneer ze nodig zijn in het productieproces. Hierdoor verminderen ze de voorraadkosten en produceren ze alleen wat op dat moment vereist is.
Lean werken in de voedings en pharma industrie
In de voedingsmiddelenindustrie is Lean werken gericht op het verminderen van voedselverspilling, het stroomlijnen van de productie, en het voldoen aan strenge kwaliteits- en veiligheidsnormen. Verspillingen in deze sector zijn onder andere overproductie, lange wachttijden in het verpakkingsproces, en defecten zoals kwaliteitsproblemen die leiden tot afgekeurde producten.
Een voedselproducent kan Value Stream Mapping gebruiken om de hele productieketen – van grondstof tot eindproduct – in kaart te brengen. Door knelpunten te identificeren en verspilling in elke stap te verminderen, kunnen ze processen optimaliseren. Ook kan Total Productive Maintenance (TPM) worden ingezet om machine-uitval en storingen te verminderen, wat essentieel is in een industrie waar versheid en doorlooptijd cruciaal zijn.
Lean Werken Implementeren: Praktische Stappen en Tips
Het is belangrijk dat iedereen dezelfde taal spreekt. Wanneer medewerkers alert zijn op verspillingen en de Lean-principes toepassen, zullen er vanzelf bottom-up ideeën ontstaan. Begin klein, bijvoorbeeld met één team of afdeling, en breid de Lean aanpak geleidelijk uit. Betrek alle medewerkers bij het verbeteren van processen en creëer een cultuur waarin iedereen continu zoekt naar verbetering.
Een Lean cultuur ontstaat wanneer iedereen in de organisatie betrokken is bij het continu verbeteren van processen. Dit vereist leiderschap, open communicatie, en de inzet van alle medewerkers. Zorg dat verbetering wordt beloond en gestimuleerd.
Er zijn verschillende Lean Tools die gemakkelijk te begrijpen, relevant en toepasbaar zijn voor iedereen in het bedrijf. Voorbeelden hiervan zijn 5S, Value Stream Mapping en Kaizen.
Lean Tools en Methodes
Zoals net al vermeld zijn er een aantal essentiële Lean tools en methodes die Quick Fixes kunnen aantonen maar ook grotere projecten in gang kunnen zetten.
Wat is Value Stream Mapping en hoe werkt het?
Value Stream Mapping (VSM) is een methode om de huidige processen in kaart te brengen en verspilling te identificeren. VSM helpt bedrijven om inefficiënties te herkennen en procesverbeteringen te visualiseren.
Hoe gebruik je de Kaizen-methode in Lean?
Bij Kaizen draait het om het aanmoedigen van medewerkers om zelf met ideeën voor verbetering te komen. Deze ideeën kunnen vervolgens snel en zonder grote investeringen worden doorgevoerd. Medewerkers kunnen zelfs aan de slag met een eigen A3
De belangrijkste Lean tools voor beginners
Lean tools zoals 5S en Kaizen zijn eenvoudig in te zetten en geven direct resultaat. Andere tools, zoals Kanban en VSM, kunnen verder worden ingezet naarmate je organisatie verder gevorderd is in Lean.
5. Lean Werken versus Andere Methodieken
Wat is het verschil tussen Lean werken en Agile werken?
Lean en Agile zijn beide gericht op verbetering, maar Lean richt zich op het elimineren van verspilling, terwijl Agile focust op flexibiliteit en het snel leveren van klantwaarde. Beide methodieken kunnen elkaar aanvullen.
Wat is het verschil tussen Lean werken en Six Sigma?
Lean richt zich op procesverbetering door verspilling te verminderen, terwijl Six Sigma zich meer richt op het verbeteren van kwaliteit door variatie te verkleinen. Veel organisaties combineren Lean en Six Sigma om zo efficiënt en kwalitatief te werken.
Meer lezen over de combinatie van Lean en Six Sigma?
