Een concentratiediagram is een visueel hulpmiddel om oorzaken (locaties / concentraties) van defecten of incidenten te analyseren. Naast het bijhouden van aantallen is dit een visueel krachtige tool om (interessante) locaties te vinden. Wordt niet alleen in de Analysefase ingezet, maar ook in Kaizen events, de Control fase of op een Lean bord.
Doelen van een concentratiediagram
- Ruimtelijke patronen zoals bronlocaties vinden
- Een vastgesteld probleem feitelijk maken (of kansen duiden)
Concentratiediagram aanpak
Je kunt een concentratiediagram digitaal maken, maar ook met stiften op een bord of kaart. Een concentratiediagram maak je als volgt:
- Maak duidelijk welk type defect/ fout/ incident je wilt onderzoeken
- Maak een kaart (layout) van een zone of een product als ondergrond
- Hierop met een stift, pen of punaise (digitaal) bijgehouden waar en hoe vaak een defect/ euvel (bijvoorbeeld een type ongeluk) voorkomt
- Indien dit periodiek gebeurt zoals in een jaarrapportage of bij een overlegbord, vinden er meestal om de zoveel tijd updates plaats.
Synoniem en alternatief van een concentratiediagram
Een concentratiediagram heet ook wel een locatiekaart, themakaart of dot distribution map. Vaak zijn er ook branche specifieke benamingen. In de wereld van GIS (Geographical Information System) kom je ook dergelijke kaarten tegen, of als een specifieke Infographic.
Duur van het maken van een concentratiediagram
Indien voorbereid: ga bij het maken van een concentratiediagram uit van enkele minuten (dagelijkse wijzigingen) tot vele dagen aan (wetenschappelijk) werk.
Voorbeeld van een concentratiediagram
Een heel klassiek voorbeeld is Dr. John Snow’s cholera map over cholera slachtoffers in London in 1840-50 (kaart uit 1854). Door zijn analyse kwam uiteindelijk naar voren wat (waar) de bronnen van besmetting waren: bijvoorbeeld hier de pomp (X) op Broad Street.
Een ander voorbeeld is de invulling van vraag 10 op het Europese autoschadeformulier, of onderstaand voorbeeld van drie auto’s. Waar op welke auto is er sprake van autoschade? Een gele ster behelst bijvoorbeeld lak- of glasschade, en een rode ster een flinke deuk.