Weerstand bij een verbeterproject, wat is dat nu precies? Hoe herken je het? En hoe ga je ermee om? Allemaal vragen die ik dagelijks tegen kom tijdens het training geven of bij mijn verbeterprojecten binnen bedrijven.

Wat is weerstand?

Een goede vraag. Wat is dat nou precies weerstand? Als we het woordenboek erop naslaan vinden we het volgende: een natuurkundige- en een emotionele interpretatie. De natuurkundige stelt: schakelelement waarmee men de spanning op een verbruikstoestel kan verlagen. De emotionele stelt: tegenstand tegen een niet als juist ervaren machtsuitoefening, druk in tegenovergestelde richting, sterk gevoel van weerzin, een reactie die poogt een bepaalde actie tegen te werken. Vooral de laatste beschrijft weerstand bij verbeter projecten het beste. Vanuit Lean Six Sigma stellen we: Weerstand is een reactie op een verwachte bedreiging. Die bedreiging kan zijn op je positie binnen je team, je vriendengroep, of zelfs je relatie.

Hoe herken je weerstand?

Weerstand uit zich vaak op veel verschillende manieren; boosheid, cynisch gedrag, niet mee willen doen, tegenwerken, negeren, ontkennen en verwarring etc. Deze manieren verschillen per persoon. Belangrijk hierbij is om aan mensen te vragen: "Waarom reageer je zo? Wat is er aan de hand?" Op die manier kan je inschatten of je met weerstand te maken hebt of dat iedereen gewoon een slechte dag heeft.

Wanneer kan je het verwachten?

De meesten mensen denken dat weerstand zich gelijk uit wanneer een mededeling van een verandering wordt gedaan. Maar niets is minder waar. Want wie kent het niet dat je eerst een mededeling aan hoort en dan denkt: klinkt goed of zelfs logisch, ik wacht het even af. Dan ben je nog niet in de weerstand. Die ontstaat pas als de persoonlijke gevolgen zichtbaar dreigen te worden. Bij Lean Six Sigma projecten zien we dit vaak in de meetfase gebeuren. Het inzichtelijk en transparant maken van handelingen op basis van data kan veel (verborgen) weerstand doen opwaaien. Want dan wordt ineens duidelijk hoe en wat precies. Er zijn geen mooie verhalen meer om achter te verschuilen. Als er nog geen weerstand was in je project dan komt het hoogst waarschijnlijk in de meetfase naar voren.

Het omgaan met weerstand

De beste manier om ermee om te gaan als je weerstand opmerkt is om het te benoemen. Durf het gesprek aan te gaan en de discussie open te gooien. Dit kan tijdens een persoonlijk gesprek of in een groepsmeeting. Hier zijn verschillende technieken voor waarvan het IAS (Identificeren, Adresseren, Stilte laten vallen) er een van is. Het is tijdens zo’n gesprek heel belangrijk om goed te luisteren en iedereen te laten uitpraten. Vervolgens moet je het doel van je project goed voor ogen hebben zodat je dat heel duidelijk kan overbrengen op een logische rustige manier. Ook is het belangrijk zoveel mogelijk zorgen weg te nemen en de positieve kant van de verandering te belichten. Ga niet in de verdediging dat werkt averechts. Het kan zijn dat na zo’n meeting niet alle weerstand direct verdwenen is. Dit heeft vaak tijd en vertrouwen nodig. Neem die tijd om mensen te laten wennen aan de nieuwe situatie, als ze zien dat je doet wat je zegt zal je hun zorgen weg kunnen nemen en zul je hen vertrouwen ze winnen.

Training: omgaan met weerstand

Omdat veel mensen met al deze vragen zitten en het zo’n cruciaal onderwerp is tijdens je verbetertraject, hebben wij, LSSP, hier een speciale training voor ontwikkeld; onze Lean Change – Red Belt training. Je kan hierbij kiezen tussen 4 modules van twee dagen die allemaal andere aspecten van hoe om te gaan met verandermanagement belichten.

Geïnteresseerd om naast de ‘hardere’ verbetermethodieken ook in te zetten op de meer ‘zachte’ kant van jouw team, afdeling of organisatie? Bekijk de content van de RED BELT training.